Tanım
Özefagus latince yemek borusu demektir. Yutak bildiğiniz üzere lisan kökünden başlar ve aşağıda yemek borusu ile birleşir. Bir erişkinde 20-22 cm uzunluğundadır. Göğüs kafesi ortasında kalbin baskısı ile kavis çizerek aşağıya iner. Bir ölçü karın boşluğunda seyreder ve mide üst kısmı ile birleşir. Üstten aşağıya gerçek iç yüzeyindeki epitel (iç zar) hücreleri değişir. ötürüsıyla bulunduğu bölgeye bakılırsa gelişen kanser tipi de farklılık gösterir.
Sıklık
Yemek borusu kanseri bütün kanserler ortasında %1’lik sıklığa sahiptir. Bütün dünyada sıklığı azalmaktadır. Bunun sebepleri içinde buzdolabının ömrümüze girmesi kıymetli bir yer meblağ.
Sebepleri
Özellikle tütsülenmiş besinler, çok tuzlu saklama biçimleri besinlerin buzdolabı olmadığı periyotlarda uzun mühlet saklanmasını sağlıyordu. Hala asya ülkelerinde ve japonya da güneşte kurutulmuş ve çok tuzlanmış besinler saklama formülü olarak kullanılıyor. Bu besinlerin bizi zehirlemeyecek kadar bozulmasına niye oluyor. Besinlerin ortasındaki bakteriler kansere niye olan nitrit gibisi kimyasal hususlar üretiyorlar. bu türlü çok tütsülenmiş besinler da risk oluşturur.
Bir başka değerli sebep ise duman. Ülkemizde de tandır fırınlarını yakan ve ekmeklerini burada pişiren bayanlar çok dumana maruz kalıyorlar. Sigara da kıymetli sebepler içinde. Ağır sigara içenler ve ağır sigara içenlerle bir arada yaşayanlar da doğal olarak risk altındalar. Mangal bilhassa yüksek ısı ile besinleri yakıyorsa bu da besinlerin yapısını bozarak ortasında kansere niye olan katran gibisi oluşumlara niye oluyor. Ayrıyeten asfalt ve plastik işinde çalışıp bunun dumanına uzun mühlet maruz kalanlar da risk altındalar.
Risk faktörlerinden bir oburu, makus ağız hijyeni, çürük dişler. Yaygın bakteri enfeksiyonları ve toksinlerin yemek borusundan geçmesine niye oluyorlar.
Gene epey tartışılan konulardan biri Barrett özefagusu. Bu yemek borusunun alt ucunda oluşan bir hücre değişimi. Patolojik ismi metaplazidir. Metaplazi, displaziye o da kansere dönüşür. Lakin metaplazi geri de dönebilir. Oluşumunda temel olarak iki teori vardır. Birincisi reflü yani mide asitinin yemek borusuna daima kaçarak yemek borusunu tahriş etmesi ve bedenin kendini korumak için hücre yapısını değiştirmesidir. Beden aside daha sağlam hücreleri bu bölgeye yerleştirir fakat bu da kansere sebep olabilir. Öteki teori ise reflü den bağımsız olarak bu bölge de doğuştan bu çeşit hücrelerin toplanmasıdır. vakit içinde değişime uğrar ve kansere yol açarlar. Lakin gerçek olan Barrett özefagusu olan bireylerde yemek borusu kanserine yakalanma riski artmaktadır. Bu bireylerin tertipli olarak endoskopi (bir ışıklı boru ile yemek borusunun gözlenmesi ve biyopsi alınması) yaptırmaları gerekir.
Yemek Borusu (Özefagus) Kanseri Sebepleri
Özefagus latince yemek borusu demektir. Yutak bildiğiniz üzere lisan kökünden başlar ve aşağıda yemek borusu ile birleşir. Bir erişkinde 20-22 cm uzunluğundadır. Göğüs kafesi ortasında kalbin baskısı ile kavis çizerek aşağıya iner. Bir ölçü karın boşluğunda seyreder ve mide üst kısmı ile birleşir. Üstten aşağıya gerçek iç yüzeyindeki epitel (iç zar) hücreleri değişir. ötürüsıyla bulunduğu bölgeye bakılırsa gelişen kanser tipi de farklılık gösterir.
Sıklık
Yemek borusu kanseri bütün kanserler ortasında %1’lik sıklığa sahiptir. Bütün dünyada sıklığı azalmaktadır. Bunun sebepleri içinde buzdolabının ömrümüze girmesi kıymetli bir yer meblağ.
Sebepleri
Özellikle tütsülenmiş besinler, çok tuzlu saklama biçimleri besinlerin buzdolabı olmadığı periyotlarda uzun mühlet saklanmasını sağlıyordu. Hala asya ülkelerinde ve japonya da güneşte kurutulmuş ve çok tuzlanmış besinler saklama formülü olarak kullanılıyor. Bu besinlerin bizi zehirlemeyecek kadar bozulmasına niye oluyor. Besinlerin ortasındaki bakteriler kansere niye olan nitrit gibisi kimyasal hususlar üretiyorlar. bu türlü çok tütsülenmiş besinler da risk oluşturur.
Bir başka değerli sebep ise duman. Ülkemizde de tandır fırınlarını yakan ve ekmeklerini burada pişiren bayanlar çok dumana maruz kalıyorlar. Sigara da kıymetli sebepler içinde. Ağır sigara içenler ve ağır sigara içenlerle bir arada yaşayanlar da doğal olarak risk altındalar. Mangal bilhassa yüksek ısı ile besinleri yakıyorsa bu da besinlerin yapısını bozarak ortasında kansere niye olan katran gibisi oluşumlara niye oluyor. Ayrıyeten asfalt ve plastik işinde çalışıp bunun dumanına uzun mühlet maruz kalanlar da risk altındalar.
Risk faktörlerinden bir oburu, makus ağız hijyeni, çürük dişler. Yaygın bakteri enfeksiyonları ve toksinlerin yemek borusundan geçmesine niye oluyorlar.
Gene epey tartışılan konulardan biri Barrett özefagusu. Bu yemek borusunun alt ucunda oluşan bir hücre değişimi. Patolojik ismi metaplazidir. Metaplazi, displaziye o da kansere dönüşür. Lakin metaplazi geri de dönebilir. Oluşumunda temel olarak iki teori vardır. Birincisi reflü yani mide asitinin yemek borusuna daima kaçarak yemek borusunu tahriş etmesi ve bedenin kendini korumak için hücre yapısını değiştirmesidir. Beden aside daha sağlam hücreleri bu bölgeye yerleştirir fakat bu da kansere sebep olabilir. Öteki teori ise reflü den bağımsız olarak bu bölge de doğuştan bu çeşit hücrelerin toplanmasıdır. vakit içinde değişime uğrar ve kansere yol açarlar. Lakin gerçek olan Barrett özefagusu olan bireylerde yemek borusu kanserine yakalanma riski artmaktadır. Bu bireylerin tertipli olarak endoskopi (bir ışıklı boru ile yemek borusunun gözlenmesi ve biyopsi alınması) yaptırmaları gerekir.
Yemek Borusu (Özefagus) Kanseri Sebepleri
Sigara
Kötü diş sıhhati
Gıdalarda nitrozaminlerin ölçüsünün fazla olması (Bozulmuş, bekletilmiş gıdalar)
Barrett özefagus
Tütsülenmiş besinler, besinleri üretenler (Tandır ekmeği fırınları mesela)
Güneşte kurutulan, çok tuzlanarak saklanan besinler (uzakdoğu besin kültürü ortasında yer alır)