İlkbahara giriş yaptık, birbirinden lezzetli bol şifalı otlar güneşle bir arada gün yüzüne çıktı… Bilhassa İç Anadolu insanlarının fazlaca severek tükettiği ve yapraklarından daha fazlaca tarhun otunu sizler için yazdık. Tarhun otu nedir, tarhun otunun faydaları nelerdir? Gelin birlikte bu mis kokulu otu öğrenelim!
Tarhun, Arapça ṭarχūn طرخون “bir cins kokulu ot, dracunculus” sözcüğünden alıntıdır. Papatyagiller familyasını bir üyesi olan tarhunun yaprakları çoklukla baharat olarak kullanılır. hem de yeşil hali taze olarak tüketilebilir.
www.etimolojiturkce.com
Tarhun’un (Artemisia dracunculus) ana vatanı, Sibirya’dır. Türklerin Orta Asya’dan göçleri ile birlikte Tarhun otu da yayılmaya ve dünya tarafınca tanınmaya başlamıştır. Evvel İran ve Anadolu’ya getirilen bu ot, Haçlı Seferleri ile Avrupa’ya taşınmıştır.
Türkiye’de Ankara, Bayburt, Erzurum, Gaziantep, Şanlıurfa üzere vilayetlerde ve bu vilayetlerin olduğu yöre yemeklerinde tarhun çoğunlukla kullanılır. bununla birlikte Fransa, Rusya, Azerbaycan, Ermenistan, Arap ülkeleri ve Gürcistan’ın da mutfak kültürlerinde bulunur.
Tarhunun bir yöresel ismi da zeytirundur.
Tarhun otu, Osmanlı devrinde de çoğunlukla kullanılan bir baharattı. Bilhassa İstanbul’da Ermeni mutfağı salatalarında ve yemeklerinde kullanılırdı.
Tarhun’un sıhhate olan faydaları ise saymakla bitmiyor!:
1. Omletlerinize ekleyebilirsiniz.
2. Tavukların üzerine (ister ızgara ister kızartma) koyabilirsiniz.
3. Pesto üzere yeşil sosların ortasında kullanabilirsiniz.
4. Somon yahut ton balığı üzere balıklarla tüketebilirsiniz.
5. Bol yeşillikli bir salatanın ortasında tazecik tüketebilirsiniz.
Azerbaycan’da tarhun içecek olarak çoğunlukla tüketilir: “Tərxun limonad” yani tarhun limonatası.
Fransız mutfağında tavuk yemeklerinde çoğunlukla kullanılır:
Rus ve Kafkas mutfağında çorbalarda tarhuna rastlamak mümkündür:
Van’ın yöresel bir lezzeti olan acem köftesinde de çokça tarhun kullanılır.
www.ssahraa.com
Gereçler:
Köfte İçin Gereçler:
Tarhun, Arapça ṭarχūn طرخون “bir cins kokulu ot, dracunculus” sözcüğünden alıntıdır. Papatyagiller familyasını bir üyesi olan tarhunun yaprakları çoklukla baharat olarak kullanılır. hem de yeşil hali taze olarak tüketilebilir.
www.etimolojiturkce.com
Tarhun’un (Artemisia dracunculus) ana vatanı, Sibirya’dır. Türklerin Orta Asya’dan göçleri ile birlikte Tarhun otu da yayılmaya ve dünya tarafınca tanınmaya başlamıştır. Evvel İran ve Anadolu’ya getirilen bu ot, Haçlı Seferleri ile Avrupa’ya taşınmıştır.
Türkiye’de Ankara, Bayburt, Erzurum, Gaziantep, Şanlıurfa üzere vilayetlerde ve bu vilayetlerin olduğu yöre yemeklerinde tarhun çoğunlukla kullanılır. bununla birlikte Fransa, Rusya, Azerbaycan, Ermenistan, Arap ülkeleri ve Gürcistan’ın da mutfak kültürlerinde bulunur.
Tarhunun bir yöresel ismi da zeytirundur.
Tarhun otu, Osmanlı devrinde de çoğunlukla kullanılan bir baharattı. Bilhassa İstanbul’da Ermeni mutfağı salatalarında ve yemeklerinde kullanılırdı.
Tarhun’un sıhhate olan faydaları ise saymakla bitmiyor!:
Kalp sıhhatine faydalıdır. Tarhun, kalp sıhhatine yeterli gelen Akdeniz diyetinde çoğunlukla kullanılır. Bu diyetin sıhhate faydaları yalnızca yemekle değil, kullanılan otlar ve baharatlarla da ilgilidir.
Enflamasyonu azaltır. Bağışıklık sisteminin güçlendirir.
Tarhun, insülin hassaslığını ve bedeninizin glikoz kullanma formunu güzelleştirmeye yardımcı olur.
Tarhun içeren Artemisia bitki kümesi, uykusuzluk da dahil olmak üzere çeşitli sıhhat meselelerine deva olarak kullanılmıştır. Artemisia bitkilerinin yatıştırıcı bir tesir sağladığı ve uyku tertibini düzenlemeye yardımcı olduğu görüldü. Bu sebeple tarhun uyku kalitenizi arttırabilir.
İştahsızlık yaşayanlara birebirdir: Leptin ve grelin iştahı denetim eden iki hormondur. Araştırmalar, tarhun özütünün bedendeki leptin düzeylerini azaltarak iştahı arttırabileceğini kanıtlamıştır.
Tarhun, klâsik halk tıbbında ağrıyı tedavi etmek için kullanılmıştır. Tarhun içeren destekler, osteoartrit (eklem kireçlenmesi) üzere durumlarla ağrıyı azaltmak için faydalıdır.
Antibakteriyel özelliği yardımıyla tarhun esansiyel yağı besin kaynaklı hastalıklara niye olan iki bakteri olan Staphylococcus aureus ve E. coli’yi maniler.
1. Omletlerinize ekleyebilirsiniz.
2. Tavukların üzerine (ister ızgara ister kızartma) koyabilirsiniz.
3. Pesto üzere yeşil sosların ortasında kullanabilirsiniz.
4. Somon yahut ton balığı üzere balıklarla tüketebilirsiniz.
5. Bol yeşillikli bir salatanın ortasında tazecik tüketebilirsiniz.
Azerbaycan’da tarhun içecek olarak çoğunlukla tüketilir: “Tərxun limonad” yani tarhun limonatası.
Fransız mutfağında tavuk yemeklerinde çoğunlukla kullanılır:
Rus ve Kafkas mutfağında çorbalarda tarhuna rastlamak mümkündür:
Van’ın yöresel bir lezzeti olan acem köftesinde de çokça tarhun kullanılır.
www.ssahraa.com
Gereçler:
Köfte İçin Gereçler:
1 kg yağsız dana kıyma
10 adet yumurta
Yarım çay bardağı pirinç
Yarım çay bardağı kırmızı mercimek
Yarım çay bardağı ince bulgur
1 adet soğan
2 yemek kaşığı reyhan
2 yemek kaşığı zeytirun (tarhun)
1 tatlı kaşığı pul biber
1 tatlı kaşığı karabiber
Yumurtalar yıkanır, haşlanır ve soyulur. Pirinç, mercimek ayıklanır, yıkanır ve süzülür.
Büyük bir kaseye kıyma, ince bulgur, reyhan, zeytirun, karabiber, pul biber ve küçük doğranmış soğan koyulur. Süzülmüş pirinç, mercimek ilave edilir.
Tüm gereçler birbiriyle birleşene kadar yoğrulur. Kıymadan yumurta büyüklüğünde kesimler alınır, içli köfte gibi açılır ortasına yumurta koyularak kapatılır.
Yumurtalar kaplandıktan daha sonra kalan materyalden fındık büyüklüğünde kesimler alınıp küçük yuvarlak köfteler yapılır.