SULTANGAZİ, İSTANBUL (DHA) – KOVİD enfeksiyonu yalnızca akciğerleri değil, testisleri de sarabiliyor. Bilhassa 20-30 yaş kümesi genç erkeklerde şiddetli Kovid enfeksiyonu, spermlerde bozulmaya, erkeklik hormonu olarak bilinen testosteronun taban yapmasına ve cinsel işlev bozukluklarından, kısırlığa kadar pekfazlaca meseleye niye olabiliyor. Haseki Sultangazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Klinik Şefi Doç. Dr. Faruk Özgör, Kovid, aşısızlarda hala ağır seyrediyor. Bilhassa akciğerde şiddetli geçerse, testisleri de kesinlikle etkiliyor. Örneğin bizim kliniğimize de aslında bayan kaynaklı kısırlık için tüp bebek tedavisine gelen çiftlerimizden, erkekte Kovid daha sonrası sperm bozulması olduğunu görüyoruz. Bu hastaların mecburen tüp bebek tedavilerini de erteliyoruz. Şayet erkekte de kalıcı kısırlık olursa, onlara da tedavi başlamak zorunda kalacağız maalesef dedi.
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Haseki Sultangazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Faruk Özgör, Kovid enfeksiyonunun bilhassa genç erkeklerde kısırlıktan cinsel işlev bozukluğuna dek yarattığı pekfazlaca riske değinerek, son periyotlarda kendi kliniklerinde de bu türlü epeyce hasta görmeye başladıklarını söylemiş oldu ve kıymetli ikazlarda bulundu. Doç. Dr. Özgör, Biz kendi kliniğimizde de benzeri biçimde hastalarla karşılaştık. Bilhassa bayan kaynaklı kısırlık ile tüp bebek merkezimize gelen çiftlerde; Kovid öncesi sperm parametreleri büsbütün olağan olan erkeklerde, Kovid daha sonrası tüm sperm parametrelerinin bozulduğunu görüyoruz. Bu hastaların tüp bebek süreçlerini en az 6 ay mecburen ertelemek zorunda kalıyoruz. Zira birincisi koronavirüsün mutojenik (genetik hasar) bir tesiri olup olmadığını bilmiyoruz, embriyo üzerinde nasıl bir tesir yaratacağını bilmiyoruz. İkincisi de tüp bebek tedavisindilk evvel hastaların sperm parametrelerinin büsbütün olağana dönmesini beklemek gerekiyor. 6 ay daha sonra tekrar spermiyogram analizi yapacağız, şayet düzelme görülmezse, onlara yalnızca bayan niçinli değil, erkek niçinli kısırlık faktörü olduğunu da düşünerek yeni bir kısırlık tedavisi planlamak durumunda kalacağız dedi.
HASTALARIN YÜZDE 40’INDA KISIRLIK KALICI OLDU
Kovid’in akciğer tutulumu niçiniyle şiddetli geçirildiğinin hayli bilindiğini lakin testilerde de akciğerlerdeki üzere virüsün tutunduğu ACE-2 reseptörlerinin bol bulunduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, kelamlarını şu biçimde sürdürdü ACE-2 reseptörleri hem de testislerde de bulunuyor. Bu sebeple virüs nasıl akciğerlere yerleşebiliyorsa, birebir biçimde testislere de yerleşebiliyor. Bu kısım fazlaca kıymetli, zira ACE-2 reseptörleri, bilhassa genç erkeklerde (20-30’lu yaşlarda) başka insanlara nazaran hayli daha fazla seviyede bulunuyor. Bu da bize şunu gösteriyor ki akciğerlerdeki şiddetli hastalık, genç erkeklerde de testis hasarına, ötürüsıyla kısırlığa yol açabiliyor. Hindistan’da bir tüp bebek merkezinde yapılan bir çalışma şunu gösterdi Hastalar şayet Kovid’e bağlı akciğer enfeksiyonunu şiddetli geçirmişse testislerde de daha şiddetli geçiriyor. Hastaların neredeyse yüzde 80’inde sperm parametrelerinde bozulma gerçekmiş. Ayrıyeten bu hastaların yüzde 40’ında sperm bozulmaları kalıcı hale gelmiş. Yani bu hastalarda kısırlık kalıcı olmuş
HORMONLARI, BİLİŞSEL İŞLEVLERİ, KEMİK VE KAS KÜTLESİNİ BOZUYOR
Kovid’in öteki bir etkisinin de erkeklerdeki hormon seviyesini bozması olduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, bunun da yalnızca cinsel işlev açısından değil pekoldukça metabolik bozulmaya niye olduğunu vurguladı ve Kovid, testiste hormon salgılayan ‘leydik’ hücrelerinin vefatına ve bu da erkeklerdeki testosteron düzeyinin düşmesine yol açıyor. Bu yalnızca cinsel işlev bozukluğu ve çocuk bulunmasına mahzur değil, bununla birlikte bilişsel işlevleri, kemik ve kas kütlesini de olumsuz etkiliyor. Yani yalnızca kısa devir değil, Kovid’in uzun periyot tesirleri ile de müsabakayı bekliyoruz dedi.
TESTİSTLERDE DE SİTOKİN FIRTINASI OLUYOR
Kovid’in testislere nasıl tesir ettiği ile ilgili birkaç tane sistemi olduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, şu ayrıntıları verdi Bunlardan bir tanesi ACE-2 reseptörleri ile testis tutulumu olması ve orada bir immün tepki oluşuyor ve beden savunma hücreleri testiste geliyor. Bunların yarattığı oksidatif gerilim, beraberinde hücreler için de ziyanlı oluyor. Öteki taraftan akciğerlerde olduğu üzere bir sitokin fırtınası (bağışıklık sisteminin çok yanıtı) ile karşılaşıyoruz testislerde. Bu da bir daha testis hasarına yol açabiliyor. Bugüne kadar yapılan çalışmalar şunu göstermiş ki şayet bir hasta Kovid enfeksiyonu geçiriyorsa, sperm parametreleri çabucak enfeksiyon daha sonrasında bozuluyor. tıpkı vakitte en az 3-4 ay kadar sperm parametreleri olağan düzeylere gelmiyor. Destekleyici tedaviler alınması, bilhassa selenyum ve çinkodan varlıklı biçimde beslenmek, düzgünleşme sürecini hızlandırabilir.
AŞI HASTALIĞIN HAFİF GEÇİRİLMESİNİ SAĞLIYOR VE KISIRLIKTAN DA KORUYOR
Aşıların katiyetle erkeklerde rastgele bir kısırlık riski taşımadığını da vurgulayan Doç. Dr. Faruk Özgör, tam bilakis hastalığı geçirmenin bu tehlikeye daha epeyce yol açtığına değinerek kelamlarını şöyleki noktaladı Bugün çalışmaların hepsi şunu gösteriyor ki, aşılar erkek genital sisteminde rastgele bir patolojiye yol açmıyor, spermlerle ilgili rastgele bir meseleye niye olmuyor. Tam bilakis aşı yardımıyla insanların hasta olmaması ya da hastalığı yavaşça atlatması sağlanıyor, bu da spermleri koruyor. Hastalığı geçirmemek ya da yavaşça atlatmak istiyorsak kesinlikle aşı yaptırmalıyız. Bu, akciğerlerimizi koruduğu üzere, testislerin de hormon ve sperm üretimini de koruyacaktır. Bilhassa genç adamların ben nasılsa Kovid’i yavaşça atlatırım diye düşünüp aşı olmamaları, onların ileride kısırlık üzere sorunlarla müsabakalarına yol açabilir. Bu yüzden genç olsun yaşlı olsun, kesinlikle her insanın aşılarını ihmal etmemesi gerekiyor.
Demirören Haber Ajansı – Aktüel
Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sultangazi, Tüp Bebek, Aşı, Sıhhat, Yeni, Haber
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Haseki Sultangazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Faruk Özgör, Kovid enfeksiyonunun bilhassa genç erkeklerde kısırlıktan cinsel işlev bozukluğuna dek yarattığı pekfazlaca riske değinerek, son periyotlarda kendi kliniklerinde de bu türlü epeyce hasta görmeye başladıklarını söylemiş oldu ve kıymetli ikazlarda bulundu. Doç. Dr. Özgör, Biz kendi kliniğimizde de benzeri biçimde hastalarla karşılaştık. Bilhassa bayan kaynaklı kısırlık ile tüp bebek merkezimize gelen çiftlerde; Kovid öncesi sperm parametreleri büsbütün olağan olan erkeklerde, Kovid daha sonrası tüm sperm parametrelerinin bozulduğunu görüyoruz. Bu hastaların tüp bebek süreçlerini en az 6 ay mecburen ertelemek zorunda kalıyoruz. Zira birincisi koronavirüsün mutojenik (genetik hasar) bir tesiri olup olmadığını bilmiyoruz, embriyo üzerinde nasıl bir tesir yaratacağını bilmiyoruz. İkincisi de tüp bebek tedavisindilk evvel hastaların sperm parametrelerinin büsbütün olağana dönmesini beklemek gerekiyor. 6 ay daha sonra tekrar spermiyogram analizi yapacağız, şayet düzelme görülmezse, onlara yalnızca bayan niçinli değil, erkek niçinli kısırlık faktörü olduğunu da düşünerek yeni bir kısırlık tedavisi planlamak durumunda kalacağız dedi.
HASTALARIN YÜZDE 40’INDA KISIRLIK KALICI OLDU
Kovid’in akciğer tutulumu niçiniyle şiddetli geçirildiğinin hayli bilindiğini lakin testilerde de akciğerlerdeki üzere virüsün tutunduğu ACE-2 reseptörlerinin bol bulunduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, kelamlarını şu biçimde sürdürdü ACE-2 reseptörleri hem de testislerde de bulunuyor. Bu sebeple virüs nasıl akciğerlere yerleşebiliyorsa, birebir biçimde testislere de yerleşebiliyor. Bu kısım fazlaca kıymetli, zira ACE-2 reseptörleri, bilhassa genç erkeklerde (20-30’lu yaşlarda) başka insanlara nazaran hayli daha fazla seviyede bulunuyor. Bu da bize şunu gösteriyor ki akciğerlerdeki şiddetli hastalık, genç erkeklerde de testis hasarına, ötürüsıyla kısırlığa yol açabiliyor. Hindistan’da bir tüp bebek merkezinde yapılan bir çalışma şunu gösterdi Hastalar şayet Kovid’e bağlı akciğer enfeksiyonunu şiddetli geçirmişse testislerde de daha şiddetli geçiriyor. Hastaların neredeyse yüzde 80’inde sperm parametrelerinde bozulma gerçekmiş. Ayrıyeten bu hastaların yüzde 40’ında sperm bozulmaları kalıcı hale gelmiş. Yani bu hastalarda kısırlık kalıcı olmuş
HORMONLARI, BİLİŞSEL İŞLEVLERİ, KEMİK VE KAS KÜTLESİNİ BOZUYOR
Kovid’in öteki bir etkisinin de erkeklerdeki hormon seviyesini bozması olduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, bunun da yalnızca cinsel işlev açısından değil pekoldukça metabolik bozulmaya niye olduğunu vurguladı ve Kovid, testiste hormon salgılayan ‘leydik’ hücrelerinin vefatına ve bu da erkeklerdeki testosteron düzeyinin düşmesine yol açıyor. Bu yalnızca cinsel işlev bozukluğu ve çocuk bulunmasına mahzur değil, bununla birlikte bilişsel işlevleri, kemik ve kas kütlesini de olumsuz etkiliyor. Yani yalnızca kısa devir değil, Kovid’in uzun periyot tesirleri ile de müsabakayı bekliyoruz dedi.
TESTİSTLERDE DE SİTOKİN FIRTINASI OLUYOR
Kovid’in testislere nasıl tesir ettiği ile ilgili birkaç tane sistemi olduğunu belirten Doç. Dr. Özgör, şu ayrıntıları verdi Bunlardan bir tanesi ACE-2 reseptörleri ile testis tutulumu olması ve orada bir immün tepki oluşuyor ve beden savunma hücreleri testiste geliyor. Bunların yarattığı oksidatif gerilim, beraberinde hücreler için de ziyanlı oluyor. Öteki taraftan akciğerlerde olduğu üzere bir sitokin fırtınası (bağışıklık sisteminin çok yanıtı) ile karşılaşıyoruz testislerde. Bu da bir daha testis hasarına yol açabiliyor. Bugüne kadar yapılan çalışmalar şunu göstermiş ki şayet bir hasta Kovid enfeksiyonu geçiriyorsa, sperm parametreleri çabucak enfeksiyon daha sonrasında bozuluyor. tıpkı vakitte en az 3-4 ay kadar sperm parametreleri olağan düzeylere gelmiyor. Destekleyici tedaviler alınması, bilhassa selenyum ve çinkodan varlıklı biçimde beslenmek, düzgünleşme sürecini hızlandırabilir.
AŞI HASTALIĞIN HAFİF GEÇİRİLMESİNİ SAĞLIYOR VE KISIRLIKTAN DA KORUYOR
Aşıların katiyetle erkeklerde rastgele bir kısırlık riski taşımadığını da vurgulayan Doç. Dr. Faruk Özgör, tam bilakis hastalığı geçirmenin bu tehlikeye daha epeyce yol açtığına değinerek kelamlarını şöyleki noktaladı Bugün çalışmaların hepsi şunu gösteriyor ki, aşılar erkek genital sisteminde rastgele bir patolojiye yol açmıyor, spermlerle ilgili rastgele bir meseleye niye olmuyor. Tam bilakis aşı yardımıyla insanların hasta olmaması ya da hastalığı yavaşça atlatması sağlanıyor, bu da spermleri koruyor. Hastalığı geçirmemek ya da yavaşça atlatmak istiyorsak kesinlikle aşı yaptırmalıyız. Bu, akciğerlerimizi koruduğu üzere, testislerin de hormon ve sperm üretimini de koruyacaktır. Bilhassa genç adamların ben nasılsa Kovid’i yavaşça atlatırım diye düşünüp aşı olmamaları, onların ileride kısırlık üzere sorunlarla müsabakalarına yol açabilir. Bu yüzden genç olsun yaşlı olsun, kesinlikle her insanın aşılarını ihmal etmemesi gerekiyor.
Demirören Haber Ajansı – Aktüel
Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sultangazi, Tüp Bebek, Aşı, Sıhhat, Yeni, Haber