Kekemelik Nedir?
En yaygın akıcılık bozukluğu olan kekemelik, konuşma suratını ve ritmini etkileyebilecek yinelamalar (sesler, heceler, sözcükler, sözcük öbekleri), ses uzatmaları, bloklar, olağandışı duraklarla karakterize konuşma akışında bir kesintidir. Kekemeliğin başlangıcı çoklukla çocukluk vaktidir. Kekemeliği olan çocukların birçoklarında kekemelik yaklaşık 2,5 yaşında başlamaktadır (Mansson, 2007; Yairi & Ambrose, 2005; Yaruss, LaSalle, & Conture, 1998). Konuşmanın akışında/akıcılığında karşılaşılan sorunlar (duraklar, uzatmalar, yinelar) akıcılık sorunları olarak isimlendirilmektedir.
Kekemelik Belirtileri Nelerdir?
Kekemelik belirtileri, aşağıdaki birincil davranışları içerir;
-Tek heceli tam söz yenidenları (mesela, “niçin-niçin-niçin oraya gitti?”),
-Kısmi-kelime yahut ses/hece yineları,
-Ses uzatmaları,
-Sesli yahut sessiz bloklar,
-Aşırı fizikî gerginlik yahut efor ile üretilen sözler.
Ayrıyeten bu bireyler, bu davranışlardan kaçmak ya da kaçınmak için fizikî tansiyon, göz kırpma, baş sallama üzere ikincil davranışlar da sergileyebilir (Guitar, 2014).
Kekemeliğin Görülme Sıklığı Nedir?
Çocukluk periyodunda kekemeliğin ortaya çıkma sıklığı %5’tir. Kekemeliği olan çocukların birçoklarında kekemelik yaklaşık 2,5 yaşında başlamaktadır (Mansson, 2007; Yairi & Ambrose, 2005; Yaruss, LaSalle, & Conture, 1998). Yetişkin periyodunda kekemelik sıklığı ise %1’dir. Kekemeliğin cinsiyete göre oranı genel olarak kızların lehine olmak üzere 3:1 olarak gözükmektedir (Guitar,2006).
Kekemeliğin niçinleri Nelerdir?
Kekemeliğe ait bir epey kuram ve yaklaşım bulunmaktadır. Mevzu ile ilgili hayli sayıda araştırma olmasına rağmen kekemeliğin oluşum niçinleri çabucak hemen kesin bir biçimde bilinmemektedir. Kekemeliğin genetik yatkınlık ile bir arada çevresel, nörolojik, fizyolojik ve öğrenilmiş davranışlar üzere etmenleri içerdiği ve epeyce bileşenli bir etiyolojisi olduğu yaygın olarak kabul nazarann bir görüştür (Ambrose, 2004; Onslow, 2004).
Günümüzde, kekemeliğin bir travma ya da endişe kararı büsbütün ruhsal kökenli olarak ortaya çıktığına yönelik görüş kabul görmemektedir. Bu yaklaşımlar, kekeleyen bireylerin ortalamadan daha farklı ruhsal bir görünüm sergilemedikleri kararına varılarak reddedilmiştir. Ayrıyeten araştırmalar, kekemeliğin ortaya çıkmasında anne-babanın direkt bir tesiri olmadığı ve çocukların etraflarında kekeleyen bir bireyi taklit ederek kekeme olmadıklarını da göstermektedir.
Kekemeliğin Toplumsal Hayata Tesirleri Nelerdir?
Kekemelik bireyin irtibat yeterliliğini sonlandırarak hayat kalitesini düşürebilir. Akademik meseleler yaşamasına, akran münasebetlerinde kuvvetlik yaşamasına, özgüveninde yetersizliğe niye olabilmektedir. Kekemelik niçiniyle hem bozukluğu yaşayan birey tıpkı vakitte ailesi etkilenmektedir. Kekemeliğin şiddeti, kekemeliğin kişinin yaşantısına tesiri de bireyden bireye farklılık gösterebilir.
Kekemelik Varlığında Terapi Süreci Nasıl İşler?
Bireyin ömrünü, toplumsal bağlarını, akademik muvaffakiyetini, bireyler ortası irtibatını etkileyen bir konuşma bozukluğudur. Hepimiz erken devirde ve/veya vakit zaman akıcısızlık anları (normal akıcısızlık) yaşarız. Erken devirde karşılaşılabilecek olan bu sorunla her dört çocuktan üçü kendi kendine başa çıkabilir. sebebi çabucak hemen net olarak bilinmemekle bir arada biroldukça teoriden bahsedilmektedir. Sebep ne olursa olsun elimizde bireyin hayat akışını etkileyen bir durum kelam konusu olduğunda müdahale kaçınılmazdır. Bu noktada gerek kekemeliğin gerek süratli bozuk konuşmanın birey gereksinim duyduğu takdirde müdahale edilebilir denetim altına alınabilir bir durum olduğu unutulmamalıdır. Erken periyotta yapılan müdahale bireyin akademik, psiko-sosyal, toplumsal gelişmeninde rastgele olumsuz bir tecrübeyle karşılaşmaması yahut yaşanabilecek/karşılaşılabilecek olumsuz tecrübelere hazırlık için kıymetli bir periyottur. Lakin müdahale her ne vakit olursa olsun bireyin dünyasında müspet istikamette bir değişim sağlayacaktır. Kişinin yaşanılan durum üstündeki farkındalığı ve süreç üstündeki denetimi arttıkça akışa daha kolay dahil olabilecektir.
Dikkat!
Terapi sürecinin planlanması büsbütün kişinin istek ve gereksinimlerine nazaran kişisel olarak oluşturulmaktadır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken en kıymetli detay müdahaleyi planlayan kişinin bir lisan ve konuşma terapisti olmasıdır.
En yaygın akıcılık bozukluğu olan kekemelik, konuşma suratını ve ritmini etkileyebilecek yinelamalar (sesler, heceler, sözcükler, sözcük öbekleri), ses uzatmaları, bloklar, olağandışı duraklarla karakterize konuşma akışında bir kesintidir. Kekemeliğin başlangıcı çoklukla çocukluk vaktidir. Kekemeliği olan çocukların birçoklarında kekemelik yaklaşık 2,5 yaşında başlamaktadır (Mansson, 2007; Yairi & Ambrose, 2005; Yaruss, LaSalle, & Conture, 1998). Konuşmanın akışında/akıcılığında karşılaşılan sorunlar (duraklar, uzatmalar, yinelar) akıcılık sorunları olarak isimlendirilmektedir.
Kekemelik Belirtileri Nelerdir?
Kekemelik belirtileri, aşağıdaki birincil davranışları içerir;
-Tek heceli tam söz yenidenları (mesela, “niçin-niçin-niçin oraya gitti?”),
-Kısmi-kelime yahut ses/hece yineları,
-Ses uzatmaları,
-Sesli yahut sessiz bloklar,
-Aşırı fizikî gerginlik yahut efor ile üretilen sözler.
Ayrıyeten bu bireyler, bu davranışlardan kaçmak ya da kaçınmak için fizikî tansiyon, göz kırpma, baş sallama üzere ikincil davranışlar da sergileyebilir (Guitar, 2014).
Kekemeliğin Görülme Sıklığı Nedir?
Çocukluk periyodunda kekemeliğin ortaya çıkma sıklığı %5’tir. Kekemeliği olan çocukların birçoklarında kekemelik yaklaşık 2,5 yaşında başlamaktadır (Mansson, 2007; Yairi & Ambrose, 2005; Yaruss, LaSalle, & Conture, 1998). Yetişkin periyodunda kekemelik sıklığı ise %1’dir. Kekemeliğin cinsiyete göre oranı genel olarak kızların lehine olmak üzere 3:1 olarak gözükmektedir (Guitar,2006).
Kekemeliğin niçinleri Nelerdir?
Kekemeliğe ait bir epey kuram ve yaklaşım bulunmaktadır. Mevzu ile ilgili hayli sayıda araştırma olmasına rağmen kekemeliğin oluşum niçinleri çabucak hemen kesin bir biçimde bilinmemektedir. Kekemeliğin genetik yatkınlık ile bir arada çevresel, nörolojik, fizyolojik ve öğrenilmiş davranışlar üzere etmenleri içerdiği ve epeyce bileşenli bir etiyolojisi olduğu yaygın olarak kabul nazarann bir görüştür (Ambrose, 2004; Onslow, 2004).
Günümüzde, kekemeliğin bir travma ya da endişe kararı büsbütün ruhsal kökenli olarak ortaya çıktığına yönelik görüş kabul görmemektedir. Bu yaklaşımlar, kekeleyen bireylerin ortalamadan daha farklı ruhsal bir görünüm sergilemedikleri kararına varılarak reddedilmiştir. Ayrıyeten araştırmalar, kekemeliğin ortaya çıkmasında anne-babanın direkt bir tesiri olmadığı ve çocukların etraflarında kekeleyen bir bireyi taklit ederek kekeme olmadıklarını da göstermektedir.
Kekemeliğin Toplumsal Hayata Tesirleri Nelerdir?
Kekemelik bireyin irtibat yeterliliğini sonlandırarak hayat kalitesini düşürebilir. Akademik meseleler yaşamasına, akran münasebetlerinde kuvvetlik yaşamasına, özgüveninde yetersizliğe niye olabilmektedir. Kekemelik niçiniyle hem bozukluğu yaşayan birey tıpkı vakitte ailesi etkilenmektedir. Kekemeliğin şiddeti, kekemeliğin kişinin yaşantısına tesiri de bireyden bireye farklılık gösterebilir.
Kekemelik Varlığında Terapi Süreci Nasıl İşler?
Bireyin ömrünü, toplumsal bağlarını, akademik muvaffakiyetini, bireyler ortası irtibatını etkileyen bir konuşma bozukluğudur. Hepimiz erken devirde ve/veya vakit zaman akıcısızlık anları (normal akıcısızlık) yaşarız. Erken devirde karşılaşılabilecek olan bu sorunla her dört çocuktan üçü kendi kendine başa çıkabilir. sebebi çabucak hemen net olarak bilinmemekle bir arada biroldukça teoriden bahsedilmektedir. Sebep ne olursa olsun elimizde bireyin hayat akışını etkileyen bir durum kelam konusu olduğunda müdahale kaçınılmazdır. Bu noktada gerek kekemeliğin gerek süratli bozuk konuşmanın birey gereksinim duyduğu takdirde müdahale edilebilir denetim altına alınabilir bir durum olduğu unutulmamalıdır. Erken periyotta yapılan müdahale bireyin akademik, psiko-sosyal, toplumsal gelişmeninde rastgele olumsuz bir tecrübeyle karşılaşmaması yahut yaşanabilecek/karşılaşılabilecek olumsuz tecrübelere hazırlık için kıymetli bir periyottur. Lakin müdahale her ne vakit olursa olsun bireyin dünyasında müspet istikamette bir değişim sağlayacaktır. Kişinin yaşanılan durum üstündeki farkındalığı ve süreç üstündeki denetimi arttıkça akışa daha kolay dahil olabilecektir.
Dikkat!
Terapi sürecinin planlanması büsbütün kişinin istek ve gereksinimlerine nazaran kişisel olarak oluşturulmaktadır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken en kıymetli detay müdahaleyi planlayan kişinin bir lisan ve konuşma terapisti olmasıdır.