Akciğer Kanseri Nedir?
Akciğer kanseri, bir lopta (Bir organ ya da bir yapının az çok yuvarlak olan bir çıkıntısı ya da parçası) veya her iki lopta anormal hücrelerin kontrolsüz büyümesidir. Bu anormal hücreler normal akciğer hücrelerinin işlevlerini yerine getirmelerini ve sağlıklı akciğer dokusuna dönüşmesini engeller. Onlar büyüdükçe, anormal hücreler tümörler oluşturur ve kan yoluyla vücuda oksijen sağlayan akciğerin, işleyişine engel teşkil ederler. Akciğer kanseri küçük hücreli (yulaf hücreli) akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olmak üzere ikiye ayrılır.
Küçük Hücreli ( Yulaf Hücreli) Olmayan Akciğer Kanseri: Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin birçok tipi bulunmaktadır. Her bir tipin kanser hücrelerinin türü farklıdır. Her kanser hücresi değişik şekilde büyür ve farklı yollardan yayılır. Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin tipleri mikroskopla incelendiğinde kanser dokusundaki hücrelerin türüne ve hücrelerin görüntüsüne göre belirlenir.
Skuamoz hücreli karnisom: Balıksırtı gibi ince ve düzleşmiş görünen skuamoz hücrelerden kaynaklanır. Epidermoid karsinom da denir.
Adenokarsinom: Bez (salgısal) özellik gösteren hücrelerden kaynaklanır.
Büyük hücreli karsinom: Mikroskopta bakıldığında, büyük ve anormal hücrelerin görüldüğü kanserdir.
Adenoskuamoz karsinom: Mikroskopta düzleşmiş görünen hücrelerden başlayan ve aynı zamanda bez özellikleri gösteren kanserdir.
Pleomorfik, sarkomatoid, veya sarkomatöz karsinom: Mikroskopta kanser hücrelerinin değişik tipleri ile giden bir grup kanserdir.
Karsinoid tümör: Yavaş büyüyen, nöroendokrin (sinirsel uyarı sonucu hormon salgılayan hücrelerden başlayan) kanserdir.
Küçük Hücreli (Yulaf Hücreli ) Akciğer Kanseri: Tüm akciğer kanserlerinin kabaca %15’ini içerir. Genellikle, sigara içen hastalarda görülür. Diğer akciğer kanseri türlerine göre lenfatik sistem ve kan yoluyla vücuda yayılımı daha hızlıdır.
Akciğer Kanserinin Genetik Temeli
Vücuttaki tüm hücreler, deoksiribonükleik asit (DNA) adı verilen genetik materyali içerir. Her olgun hücre iki yeni hücreye bölünürse, DNA’sı tam olarak kopyalanır. Hücreler orijinal hücrenin kopyalarıdır, her yönden aynıdır. Böylelikle vücudumuz sürekli yenilenir. Eski hücreler ölür ve onların yerine geçen yeni hücreler gelecek nesiller için yerini alır.
Kanser: Bir hücrenin DNA’ sında bir hata veya mutasyonla başlar. DNA mutasyonları, normal yaşlanma sürecinden ya da sigara dumanı, asbest elyaflarında nefes alma ve radon gazı maruziyeti gibi çevresel faktörlerden kaynaklanır.
Genetik mutasyona sahip bir hücre bölündüğünde anormal genleri boyunca iki yeni hücreye geçer ve bu hücreler daha sonra DNA’larında hatalı dört hücreye bölünürler. Her yeni mutasyonla birlikte, akciğer doku hücresi daha fazla mutasyona girer ve bir akciğer hücresi olarak işlevini yerine getirirken o kadar etkili olmayabilir. Hastalığın ilerleyen bir aşamasında, bazı hücreler orijinal tümörden uzaklaşabilir ve vücudun diğer bölgelerinde büyümeye başlarlar. Bu süreç tamamlandığında uzak alanlara(organlara) sıçrar buna da tıp dilinde metastaz denir.
Kadınlarda Ve Erkeklerde Görülme Oranı Nedir?
Akciğer kanseri, sigara kullanımına bağlı olarak daha çok erkeklerde görülen bir kanser türüdür. Çünkü erkeklerde sigara içme oranı kadınlardan daha fazladır. Yaş faktörü de akciğer kanseri nedenlerinden biri olarak kabul edilebilir. Akciğer kanseri çoğunlukla 55 yaş ve üzerinde görülmektedir. Fakat bu; sigaraya başlama yaşına, sigara kullanma sıklığına, çeşitli kanser yapıcı maddelere maruz kalma durumuna göre değişmektedir. Akciğer kanseri 45 yaş altında nadiren ortaya çıkarken, genellikle 50-70 yaşlarında daha fazla tanı konulmaktadır. Hayati tehlikesi yüksek kanser türleri arasında sayılan akciğer kanseri, son dönemlerde ortaya çıkan yeni tedavi yöntemleri ve erken teşhis olanakları sayesinde iyileşme oranı her geçen gün artan bir hastalıktır.
Yaklaşık olarak dünyada her yıl 1,3 milyon kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde ise her yıl 30-40 bin kişiye akciğer kanseri teşhisi konulmaktadır. Bir yılda, ülkemizde sigaradan kaynaklı akciğer kanseri olan hastaların sayısı net olarak bilinmese de akciğer kanseri hastalarının %80-90’ lık bir kısmının sigara kaynaklı olduğu söylenebilir. Akciğer kanserinde erken tanı çok önemlidir. Çünkü akciğer kanseri sıklıkla kemik, karaciğer, beyin ve böbrek üstü bezlerine hızla yayılım gösterebilme özelliğine sahiptir. Akciğer kanseri hem hayati tehlikesi en yüksek hem de önlenmesi en kolay kanserlerden biridir. Dünyada en çok 50-70 yaşları arasında görülen akciğer kanserinde risk 35 yaşından sonra artar. Kadınlarda erkeklere göre kanserin seyri çok daha hızlıdır. 25 yıl önce akciğer kanseri her 11 erkeğe karşılık 1 kadında görülürken, günümüzde neredeyse her 2 erkeğe karşı 1 kadında akciğer kanseri saptanmaktadır ve bunun en büyük nedeni artık kadınların da çok sigara içiyor olmasıdır.
En Sık Görülen Akciğer Kanser Belirtileri
Geçmeyen ve daha da kötüleşen öksürük
Nefes darlığı
Hırıltılı solunum
Öksürükle birlikte gelen kanlı balgam
Ses kısıklığı
Göğüs ağrısı
Kilo ve iştah kaybı
Yorgun hissetmek
Yutma güçlüğü
NOT: Akciğer kanseri belirtileri yerleşim yerine göre değişiklik gösterebilir. Akciğerin üst kısmına yerleşmiş olan bir kitle, bazı sinirlere bası yaparak kolda ve omuzda ağrıya, ses kısıklığına, göz kapağı düşüklüğüne neden olabilir. Bu belirtiler birçok hastalıkta görülebildiği için ihmal edilebilmektedir. Herhangi bir üst solunum yolu enfeksiyonu, akciğer enfeksiyonu, kas iskelet sistemi ağrısı bu şikayetlere yol açabilir. Bu belirtilerin süresi birkaç haftayı aşıyorsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Akciğer Kanseri Belirti Göstermeden de İlerleyebiliyor
Akciğer kanseri belirtileri bazen oldukça sinsidir. Hastaların neredeyse dörtte birinde kanser, hiçbir belirti vermeden oluşmaktadır. Çoğu kişi akciğer kanseri olduğunu, başka bir hastalık sebebiyle akciğer röntgeni çektirdiğinde öğrenmektedir. Bu nedenle rutin olarak yapılan kontrollerin akciğer kanserinin erken evrede belirlenmesinde hayati önemi bulunmaktadır. Akciğer kanseri erken evrelerde teşhis edilirse tedavisinde başarı şansı oldukça yüksektir. Günümüzde düşük doz spiral bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler ile akciğer kanseri artık erken evrede saptanabilmektedir.
Akciğer Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Tütün dumanı (sigara vb.)
Radona (doğal olarak oluşan radyoaktif bir gaz) maruz kalmak
Asbeste (mayınlar, değirmenler, tersaneler vb.) maruz kalmak
Kimyasallara ve dizel egzoza maruz kalmak
Arsenik içme suyu
Akciğerlere radyoterapi uygulanması
Hava kirliliği
Genetik geçiş (aile öyküsü)
Verem gibi bazı akciğer hastalıkları
Akciğer kanseri, bir lopta (Bir organ ya da bir yapının az çok yuvarlak olan bir çıkıntısı ya da parçası) veya her iki lopta anormal hücrelerin kontrolsüz büyümesidir. Bu anormal hücreler normal akciğer hücrelerinin işlevlerini yerine getirmelerini ve sağlıklı akciğer dokusuna dönüşmesini engeller. Onlar büyüdükçe, anormal hücreler tümörler oluşturur ve kan yoluyla vücuda oksijen sağlayan akciğerin, işleyişine engel teşkil ederler. Akciğer kanseri küçük hücreli (yulaf hücreli) akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olmak üzere ikiye ayrılır.
Küçük Hücreli ( Yulaf Hücreli) Olmayan Akciğer Kanseri: Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin birçok tipi bulunmaktadır. Her bir tipin kanser hücrelerinin türü farklıdır. Her kanser hücresi değişik şekilde büyür ve farklı yollardan yayılır. Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin tipleri mikroskopla incelendiğinde kanser dokusundaki hücrelerin türüne ve hücrelerin görüntüsüne göre belirlenir.
Skuamoz hücreli karnisom: Balıksırtı gibi ince ve düzleşmiş görünen skuamoz hücrelerden kaynaklanır. Epidermoid karsinom da denir.
Adenokarsinom: Bez (salgısal) özellik gösteren hücrelerden kaynaklanır.
Büyük hücreli karsinom: Mikroskopta bakıldığında, büyük ve anormal hücrelerin görüldüğü kanserdir.
Adenoskuamoz karsinom: Mikroskopta düzleşmiş görünen hücrelerden başlayan ve aynı zamanda bez özellikleri gösteren kanserdir.
Pleomorfik, sarkomatoid, veya sarkomatöz karsinom: Mikroskopta kanser hücrelerinin değişik tipleri ile giden bir grup kanserdir.
Karsinoid tümör: Yavaş büyüyen, nöroendokrin (sinirsel uyarı sonucu hormon salgılayan hücrelerden başlayan) kanserdir.
Küçük Hücreli (Yulaf Hücreli ) Akciğer Kanseri: Tüm akciğer kanserlerinin kabaca %15’ini içerir. Genellikle, sigara içen hastalarda görülür. Diğer akciğer kanseri türlerine göre lenfatik sistem ve kan yoluyla vücuda yayılımı daha hızlıdır.
Akciğer Kanserinin Genetik Temeli
Vücuttaki tüm hücreler, deoksiribonükleik asit (DNA) adı verilen genetik materyali içerir. Her olgun hücre iki yeni hücreye bölünürse, DNA’sı tam olarak kopyalanır. Hücreler orijinal hücrenin kopyalarıdır, her yönden aynıdır. Böylelikle vücudumuz sürekli yenilenir. Eski hücreler ölür ve onların yerine geçen yeni hücreler gelecek nesiller için yerini alır.
Kanser: Bir hücrenin DNA’ sında bir hata veya mutasyonla başlar. DNA mutasyonları, normal yaşlanma sürecinden ya da sigara dumanı, asbest elyaflarında nefes alma ve radon gazı maruziyeti gibi çevresel faktörlerden kaynaklanır.
Genetik mutasyona sahip bir hücre bölündüğünde anormal genleri boyunca iki yeni hücreye geçer ve bu hücreler daha sonra DNA’larında hatalı dört hücreye bölünürler. Her yeni mutasyonla birlikte, akciğer doku hücresi daha fazla mutasyona girer ve bir akciğer hücresi olarak işlevini yerine getirirken o kadar etkili olmayabilir. Hastalığın ilerleyen bir aşamasında, bazı hücreler orijinal tümörden uzaklaşabilir ve vücudun diğer bölgelerinde büyümeye başlarlar. Bu süreç tamamlandığında uzak alanlara(organlara) sıçrar buna da tıp dilinde metastaz denir.
Kadınlarda Ve Erkeklerde Görülme Oranı Nedir?
Akciğer kanseri, sigara kullanımına bağlı olarak daha çok erkeklerde görülen bir kanser türüdür. Çünkü erkeklerde sigara içme oranı kadınlardan daha fazladır. Yaş faktörü de akciğer kanseri nedenlerinden biri olarak kabul edilebilir. Akciğer kanseri çoğunlukla 55 yaş ve üzerinde görülmektedir. Fakat bu; sigaraya başlama yaşına, sigara kullanma sıklığına, çeşitli kanser yapıcı maddelere maruz kalma durumuna göre değişmektedir. Akciğer kanseri 45 yaş altında nadiren ortaya çıkarken, genellikle 50-70 yaşlarında daha fazla tanı konulmaktadır. Hayati tehlikesi yüksek kanser türleri arasında sayılan akciğer kanseri, son dönemlerde ortaya çıkan yeni tedavi yöntemleri ve erken teşhis olanakları sayesinde iyileşme oranı her geçen gün artan bir hastalıktır.
Yaklaşık olarak dünyada her yıl 1,3 milyon kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde ise her yıl 30-40 bin kişiye akciğer kanseri teşhisi konulmaktadır. Bir yılda, ülkemizde sigaradan kaynaklı akciğer kanseri olan hastaların sayısı net olarak bilinmese de akciğer kanseri hastalarının %80-90’ lık bir kısmının sigara kaynaklı olduğu söylenebilir. Akciğer kanserinde erken tanı çok önemlidir. Çünkü akciğer kanseri sıklıkla kemik, karaciğer, beyin ve böbrek üstü bezlerine hızla yayılım gösterebilme özelliğine sahiptir. Akciğer kanseri hem hayati tehlikesi en yüksek hem de önlenmesi en kolay kanserlerden biridir. Dünyada en çok 50-70 yaşları arasında görülen akciğer kanserinde risk 35 yaşından sonra artar. Kadınlarda erkeklere göre kanserin seyri çok daha hızlıdır. 25 yıl önce akciğer kanseri her 11 erkeğe karşılık 1 kadında görülürken, günümüzde neredeyse her 2 erkeğe karşı 1 kadında akciğer kanseri saptanmaktadır ve bunun en büyük nedeni artık kadınların da çok sigara içiyor olmasıdır.
En Sık Görülen Akciğer Kanser Belirtileri
Geçmeyen ve daha da kötüleşen öksürük
Nefes darlığı
Hırıltılı solunum
Öksürükle birlikte gelen kanlı balgam
Ses kısıklığı
Göğüs ağrısı
Kilo ve iştah kaybı
Yorgun hissetmek
Yutma güçlüğü
NOT: Akciğer kanseri belirtileri yerleşim yerine göre değişiklik gösterebilir. Akciğerin üst kısmına yerleşmiş olan bir kitle, bazı sinirlere bası yaparak kolda ve omuzda ağrıya, ses kısıklığına, göz kapağı düşüklüğüne neden olabilir. Bu belirtiler birçok hastalıkta görülebildiği için ihmal edilebilmektedir. Herhangi bir üst solunum yolu enfeksiyonu, akciğer enfeksiyonu, kas iskelet sistemi ağrısı bu şikayetlere yol açabilir. Bu belirtilerin süresi birkaç haftayı aşıyorsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Akciğer Kanseri Belirti Göstermeden de İlerleyebiliyor
Akciğer kanseri belirtileri bazen oldukça sinsidir. Hastaların neredeyse dörtte birinde kanser, hiçbir belirti vermeden oluşmaktadır. Çoğu kişi akciğer kanseri olduğunu, başka bir hastalık sebebiyle akciğer röntgeni çektirdiğinde öğrenmektedir. Bu nedenle rutin olarak yapılan kontrollerin akciğer kanserinin erken evrede belirlenmesinde hayati önemi bulunmaktadır. Akciğer kanseri erken evrelerde teşhis edilirse tedavisinde başarı şansı oldukça yüksektir. Günümüzde düşük doz spiral bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler ile akciğer kanseri artık erken evrede saptanabilmektedir.
Akciğer Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Tütün dumanı (sigara vb.)
Radona (doğal olarak oluşan radyoaktif bir gaz) maruz kalmak
Asbeste (mayınlar, değirmenler, tersaneler vb.) maruz kalmak
Kimyasallara ve dizel egzoza maruz kalmak
Arsenik içme suyu
Akciğerlere radyoterapi uygulanması
Hava kirliliği
Genetik geçiş (aile öyküsü)
Verem gibi bazı akciğer hastalıkları